Σε αυτή τη σελίδα μπορείς να βρεις υλικό για τη Φυσική Β Γυμνασίου. Συγκεκριμένα παρουσιάσεις μαθημάτων, βιντεομαθήματα και γενικά βίντεο σχετικά με τη φυσική που διδάσκεται σε αυτό το επίπεδο, φύλλα εργασίας για μάθημα στην τάξη ή εικονικό ή πραγματικό εργαστήριο, σημειώσεις θεωρίας και ασκήσεις.
Το υλικό θα εμπλουτίζεται διαρκώς.
Ο Γαλιλαίος υπήρξε μία από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες στην ιστορία της επιστήμης. Το έργο του υπήρξε πρωτοποριακό. Τόλμησε να αμφισβητήσει τις κρατούσες αντιλήψεις τις εποχής του σε σχέση με τη φυσική φιλοσοφία. Εδώ μπορείς να βρεις δύο ταινίες σχετικές με τη ζωή και το έργο του.
Το σφάλμα μέτρησης είναι πάντα ένας «πονοκέφαλος» για το εργαστήριο της φυσικής; Πού οφείλονται τα σφάλματα μέτρησης;
Φυσικά μεγέθη — μονάδες μέτρησης
Φυσικά μεγέθη, μέτρηση
Μέτρηση όγκου
Πώς μπορείς να μετρήσεις τον όγκο μιας ποσότητας υγρού ή ενός στερεού με ακανόνιστο σχήμα; Στη διάθεσή σου έχεις έναν ογκομετρικό κύλινδρο, διάφορα υγρά, όπως νερό οινόπνευμα και λάδι και μια μικρή πέτρα ή ένα κομμάτι πλαστελίνης. Εδώ θα βρεις ένα φύλλο εργασίας για τη μέτρηση του όγκου στο εργαστήριο. Σύνδεσμος.
H έννοια “πυκνότητα” των υγρών και στερεών σωμάτων, όπως παρουσιάζεται στο εργαστήριο φυσικών επιστημών του σχολείου. Σύνδεσμος.
Κινηματική
Θέση, μετατόπιση, διάστημα, μέση αριθμητική ταχύτητα
Περιγραφή της κίνησης
Παρουσίαση εκπαιδευτικού υλικού (θεωρία και φύλλο εργασίας) για την εισαγωγή των φυσικών μεγεθών που είναι απαραίτητα για τη μελέτη και περιγραφή της κίνησης. Εδώ μπορείς να βρεις μια παρουσίαση σχετική με την έννοια της θέσης. Σύνδεσμος.
Εδώ μπορείς να βρεις μια παρουσίαση σχετική με τις έννοιες μήκος διαδρομής (διάστημα), μετατόπιση, της χρονική στιγμή και χρονική διάρκεια (χρονικό διάστημα). Σύνδεσμος.
Εφαρμογές για την εμπέδωση των φυσικών μεγεθών της θέσης, της μετατόπισης και του διαστήματος καθώς και της έννοιας της τροχιάς, σχετικό animation και ηλεκτρονικό quiz επανάληψης. Σύνδεσμος.
The turtle goes round: μια άσκηση για τη μετατόπιση και το διάστημα. Σύνδεσμος.
Η έννοια της Ταχύτητας
Σε αυτό το μάθημα θα συναντήσεις τις έννοιες της μέσης και της στιγμιαίας αριθμητικής ταχύτητας. Θα βρεις θεωρία, ασκήσεις και ένα μικρό animation video. Σύνδεσμος.
Μέση ταχύτητα: Δύο φύλλα εργασίας δραστηριοτήτων για τη βιωματική διδασκαλία της έννοιας της ταχύτητας εντός ή εκτός εργαστηρίου. Σύνδεσμος.
Μία εύκολη δραστηριότητα για την ταχύτητα στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον για τη Β Γυμνασίου. Μεγάλες και μικρές ταχύτητες στον κόσμο μας και σχετικό φύλλο εργασίας. Σύνδεσμος.
Ένα αναλυτικό φύλλο εργασίας που συνοδεύει το εργαστήριο της ευθύγραμμης ομαλής κίνησης, για το δεύτερο κεφάλαιο της φυσικής της Β Γυμνασίου. Πρόκειται για τη γνωστή άσκηση της φυσαλίδας του αέρα που δημιουργείται σε έναν κλειστό σωλήνα και κινείται όταν τον τοποθετούμε με κλίση ως προς το οριζόντιο επίπεδο. Η φυσαλίδα αποκτά σταθερή ταχύτητα (οριακή) αφού έχει διανύσει λίγα εκατοστά. Σύνδεσμος.
Ένα φύλλο εργασίας για την πραγματοποίηση εργαστηριακής άσκησης υπολογισμού της μέσης και της στιγμιαίας ταχύτητας στην καθημερινή γλώσσα, μιας μπίλιας σε κεκλιμένο επίπεδο γλώσσα με τη χρήση φωτοπυλών.. Είναι σχεδιασμένη για μαθητές Β Γυμνασίου και αποτελεί πρόταση για την εισαγωγή της μεταβαλλόμενης κίνησης στο Γυμνάσιο. Σύνδεσμος.
Δυναμική
Δυνάμεις, σχεδίαση δυνάμεων, συνισταμένη δυνάμεων, νόμοι του Νεύτωνα, μάζα και βάρος, Τριβή.
ΜΕΡΟΣ Α
H έννοια της δύναμης
Μία παρουσίαση για την έννοια «δύναμη», σημειώσεις θεωρίας και χρήσιμες προσομοιώσεις. Σύνδεσμος.
Δύο σημαντικές δυνάμεις στον κόσμο
Σε αυτή την ενότητα μπορείς να βρεις υλικό σχετικό δύο σημαντικές δυνάμεις στον κόσμο μας: το βάρος και την τριβή. Σύνδεσμος.
Ο διανυσματικός χαρακτήρας της δύναμης
Η ενότητα αυτή είναι αφιερωμένη στα βαθμωτά (μονόμετρα) και στα διανυσματικά μεγέθη, τις ιδιότητες και τις διαφορές τους. Σύνδεσμος.
Σε αυτή την ενότητα θα βρεις ένα αναλυτικό φύλλο εργασίας για τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουμε μία δύναμη. Σύνδεσμος.
Σε αυτή την ενότητα θα μάθεις πώς μπορούμε να συνθέτουμε δυνάμεις που έχουν είτε ίδια είτε διαφορετική διεύθυνση. Σύνδεσμος.
ΜΕΡΟΣ Β
Ισαάκ Νεύτων
Η δραστηριότητα αυτή έχει στόχο να γνωρίσεις έναν σπουδαίο επιστήμονα ο οποίος θεμελίωσε την κλασική μηχανική: Τον Ισαάκ Νεύτωνα. Σύνδεσμος.
Ο πρώτος νόμος του Νεύτωνα
Πότε δύο ή περισσότερες δυνάμεις ισορροπούν; Τι συμβαίνει στην κίνηση ενός σώματος όταν η συνισταμένη των δυνάμεων που ενεργούν σε αυτό είναι μηδέν; Εδώ θα βρεις στοιχεία θεωρίας, δραστηριότητες και φύλλα εργασίας για τον πρώτο νόμο του Νεύτωνα. Σύνδεση.
Πότε ένα σώμα (υλικό σημείο) ισορροπεί; Πώς συσχετίζεται η ισορροπία και με τον πρώτο νόμο του Νεύτωνα; Ας προσπαθήσουμε να περιγράψουμε την ισορροπία ενός σώματος με τη γλώσσα των μαθηματικών. Σύνδεσμος.
Ο δεύτερος νόμος του Νεύτωνα
Πώς συνδέεται η δύναμη με τη μεταβολή της ταχύτητας; Στα προηγούμενα μαθήματα διαπίστωσες πως όταν η συνισταμένη των δυνάμεων που επιδρούν σε ένα αντικείμενο είναι μηδέν, τότε αυτό διατηρεί σταθερή την κινητική του κατάσταση. Τι συμβαίνει όμως σε ένα σώμα, εφόσον σε αυτό ασκούνται δυνάμεις των οποίων η συνισταμένη είναι διαφορετική από το μηδέν; Σύνδεσμος.
Συχνά γίνεται σύγχυση μεταξύ των εννοιών του βάρους και της μάζας. Παρόλο που τα δύο αυτά φυσικά μεγέθη συσχετίζονται, είναι εντελώς διαφορετικά. Σύνδεσμος.
Ο τρίτος νόμος του Νεύτωνα (νόμος δράσης — αντίδρασης)
Μία παρουσίαση, σημειώσεις θεωρίας και ασκήσεις του τρίτου νόμου του Νεύτωνα ή νόμου δράσης-αντίδρασης για τη Β Γυμνασίου. Σύνδεσμος.
Επανάληψη
Κάνε μια μικρή επανάληψη στις δυνάμεις και τους νόμους του Νεύτωνα, παίζοντας ένα ευχάριστο παιχνίδι σωστού/λάθους. Σύνδεσμος.
Στη δεύτερη δραστηριότητα θα έχεις την ευκαιρία να παρακολουθήσεις τον πρώτο «περίπατο» του ανθρώπου στη σελήνη και να κάνεις επανάληψη στους δύο πρώτους νόμους του Νεύτωνα. Σύνδεσμος.
Πίεση
Πίεση, υδροστατική πίεση και εφαρμογές, ατμοσφαιρική πίεση, άνωση και αρχή του Αρχιμήδη, πλεύση
Πίεση
Μία εισαγωγή στο φυσικό μέγεθος της πίεσης για την Β Γυμνασίου. Παρουσίαση εισαγωγικού μαθήματος, σημειώσεις θεωρίας και ασκήσεις για την πίεση. Σύνδεσμος.
Επειδή τα υγρά και τα αέρια είναι εύπλαστα, δίνουν την εντύπωση ότι δεν μπορούν να ασκήσουν μεγάλες δυνάμεις και πιέσεις. Αν, για παράδειγμα, πιέσουμε με το δάχτυλο μας την επιφάνεια του νερού που ηρεμεί μέσα σε ένα ποτήρι, αυτό υποχωρεί με ελάχιστη πίεση. Θα δούμε όμως ότι τα ρευστά σε κάποιες περιπτώσεις μπορούν να ασκήσουν τεράστιες πιέσεις. Σύνδεσμος.
Υδροστατική Πίεση
όταν ασκούμε δύναμη στο έμβολο μιας σύριγγας γεμάτης με νερό τότε δημιουργείται πίεση. Μεταξύ μας όμως, μέσα στη σύριγγα υπήρχε πίεση ακόμα και προτού εμείς ασκήσουμε δύναμη στο έμβολο! Αυτό μάλιστα δεν ισχύει μόνο στις σύριγγες αλλά και σε κάθε δοχείο με νερό στον πλανήτη μας. Θα προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε που οφείλεται αυτή η πίεση και από ποιους παράγοντες εξαρτάται. Σύνδεσμος.
Αφού μάθαμε το φυσικό μέγεθος της υδροστατικής πίεσης, ήρθε η ώρα να εξετάσουμε ορισμένα φαινόμενα που οφείλονται σε αυτήν και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον αλλά και πολλές εφαρμογές στη ζωή μας. Ας δούμε γιατί τα φράγματα χτίζονται έτσι ώστε το πάχος τους να αυξάνεται προς τη βάση, γιατί το νερό ισορροπεί στο ύδιο ύψος από τη βάση στα συγκοινωνούντα δοχεία και πώς λειτουργούν τα υδραγωγεία. Σύνδεσμος.
Ατμοσφαιρική Πίεση
Η γη περιβάλλεται από ένα τεράστιο αέρινο κάλυμα: την ατμόσφαιρα. Πρόκειται για ένα μείγμα αερίων, τον γνωστό μας ατμοσφαιρικό αέρα. Ο αέρας είναι διαφανής και ίσως αυτό μας δίνει την εντύπωση πως δεν έχει και ιδιαίτερη επίδραση στη ζωή μας. Κι όμως! Ο αέρας που μας περιβάλλει έχει μάζα και από τη γη ασκείται σε αυτόν η δύναμη του βάρους. Επομένως, όπως συμβαίνει με όλα τα ρευστά σώματα, ασκεί πίεση σε κάθε επιφάνεια που βρίσκεται μέσα σ’ αυτόν. Η πίεση αυτή ονομάζεται ατμοσφαιρική πίεση. Σύνδεσμος.
Άνωση — Πλεύση
Βιντεο. Σύνδεσμος.
Ενέργεια
Η έννοια της ενέργειας, έργο σταθερής δύναμης, κινητική ενέργεια, δυναμική ενέργεια
Έργο — Ενέργεια
Η έννοια της ενργειας είχε — και εξακολουθεί να έχει — κομβική σημασία για τη φυσική. Σε αυτό το άρθρο γίνεται μια στοιχειώδης εισαγωγή στην έννοια αυτή και στην έννοια του έργου σταθερής δύναμης η οποία απευθύνεται σε μαθητές Β’ και Γ’ Γυμνασίου. Σύνδεσμος.
Η ενέργεια εμφανίζεται με πολλές μορφές στον κόσμο που μας περιβάλλει. Όμως μια προσεκτική ματιά μπορεί να μας πείσει πως όλες τελικά ανάγονται στις δύο θεμελιώδεις μορφές ενέργειας: τη δυναμική και την κινητική. Εδώ θα επιχειρήσουμε μια σύντομη, εισαγωγική παρουσίαση της κινητικής ενέργειας. Σύνδεσμος.
Μάλλον γνωρίζεις πως δεν πρέπει ποτέ να κρεμάμε βαριά αντικείμενα πάνω από το κρεβάτι μας. Γιατί; Μα διότι κάτι τέτοιο αποτελεί μια δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση. Μια κατάσταση, δηλαδή, που μπορεί να μας βλάψει. Όμως μια «δυνητική βλάβη» για τη φυσική δεν είναι παρά η δυνατότητα ενός σώματος να προκαλέσει μια αλλαγή! Και βέβαια αυτή η δυνατότητα δεν είναι παρά η «κατοχή» ενέργειας! Τι είδους ενέργεια πιστεύεις πως διαθέτει ένα βαρύ κουτί κρεμασμένο πάνω από το κρεβάτι σου και γιατί σε ανησυχεί; Το αντικείμενο μελέτης μας αυτή τη φορά είναι η δυναμική ενέργεια! Σύνδεσμος.
Δραστηριότητες
Quiz, παιχνίδια και άλλα.
Ελέγχω τις γνώσεις μου παίζοντας!
Ένα παιχνίδι 23 ερωτήσεων κλειστού τύπου με ανατροφοδότηση για την επανάληψη βασικών εννοιών της κίνησης. Σύνδεσμος.
4 κοινές παρανοήσεις στη φυσική
Η καθημερινή μας εμπειρία δε συμφωνεί πάντα με την πραγματικότητα.
Πολύ συχνά δεν είναι τα φαινόμενα που μας απατούν αλλά το ίδιο το μυαλό μας.