Μεγάλη έκρηξη - ένα μικρό χρονικό

Πώς φτά­σα­με στην Μεγά­λη Έκρη­ξη; Ας πάρου­με τα πράγ­μα­τα με τη σει­ρά…

1608

Το πρώ­το τηλε­σκό­πιο κατα­σκευά­ζε­ται στην Ολλαν­δι­κή κωμό­πο­λη Μίλ­ντελ­μπρουχ από δύο οπτι­κούς: τον Χανς Λιπερ­σέι και στον Ζακα­ρί­ας Γιάν­σεν.

1609

Δύο άνθρω­ποι, σε δια­φο­ρε­τι­κά σημεία της Ευρώ­πης, χρη­σι­μο­ποιούν το τηλε­σκό­πιο για αστρο­νο­μι­κές παρατηρήσεις:ο Άγγλος Αστρο­νό­μος Τόμας Χάριοτ και ο Ιτα­λός Γαλι­λαί­ος.

18ος αιώ­νας

Στα χρό­νια που ακο­λου­θούν οι αστρο­νό­μοι κατα­σκευά­ζουν μεγα­λύ­τε­ρα και καλύ­τε­ρα τηλε­σκό­πια. Εξε­ρευ­νούν τον ουρα­νό και μετρούν τις απο­στά­σεις των αστέ­ρων. Στα τέλη του 18ου αιώ­να ο Χέρ­σελ δεί­χνει ότι ο ήλιος ανή­κει σε μια ομά­δα αστέ­ρων – τον Γαλα­ξία μας, ίσως τον μονα­δι­κό γαλα­ξία στο Σύμπαν.

1781

Ο Μεσιέ ταξι­νο­μεί τα νεφε­λώ­μα­τα που φαί­νο­νται ως αμυ­δροί άμορ­φοι σχη­μα­τι­σμοί και μοιά­ζουν να μην είναι αστέ­ρες (έντο­να φωτει­νά σημεία). Στους κόλ­πους της αστρο­νο­μί­ας ξεκι­νά μια μεγά­λη δια­μά­χη για τη φύση αυτών των νεφε­λω­μά­των.

Οι αστρο­νό­μοι διχά­ζο­νται.
α) Ανή­κουν τα νεφε­λώ­μα­τα στον Γαλα­ξία μας ή είναι ξεχω­ρι­στοί γαλα­ξί­ες;
β) Είναι ο Γαλα­ξί­ας μας ο μονα­δι­κός γαλα­ξί­ας ή το Σύμπαν είναι γεμά­το γαλα­ξί­ες;

1912

Οι αστρο­νό­μοι απο­κτούν έναν κανό­να για τη μέτρη­ση των απο­στά­σε­ων στο Σύμπαν: η Χεν­ριέ­τα Λίβιτ μελε­τώ­ντας τους Κηφεί­δες μετα­βλη­τούς αστέ­ρες δια­πι­στώ­νει ότι η περί­ο­δος μετα­βλη­τό­τη­τάς της μπο­ρεί να χρη­σι­μο­ποι­η­θεί για τον υπο­λο­γι­σμό της πραγ­μα­τι­κής τους λαμπρό­τη­τας και της από­στα­σής τους.

1923

Ο Έντουιν Χαμπλ ανα­γνω­ρί­ζει έναν Κηφεί­δη σε ένα νεφέ­λω­μα και μετρώ­ντας την από­στα­σή του απο­δει­κνύ­ει ότι βρί­σκε­ται πολύ πέρα από τον Γαλα­ξία μας! Συμπε­ραί­νει, λοι­πόν, πως τα περισ­σό­τε­ρα νεφε­λώ­μα­τα είναι ξεχω­ρι­στοί γαλα­ξί­ες, καθέ­νας τους απο­τε­λού­με­νος από δισε­κα­τομ­μύ­ρια αστέ­ρες, όπως ακρι­βώς και ο Γαλα­ξί­ας μας.

Το Σύμπαν που μας φιλο­ξε­νεί είναι γεμά­το γαλα­ξί­ες!

Η φασμα­το­σκο­πία προ­μη­θεύ­ει τους επι­στή­μο­νες με ένα ακό­μη σημα­ντι­κό εργα­λείο: δια­φο­ρε­τι­κά άτο­μα εκπέμπουν/απορροφούν συγκε­κρι­μέ­να μήκη κύμα­τος φωτός. Οι αστρο­νό­μοι μελε­τούν το αστρι­κό φως για να δουν από ποια στοι­χεία απο­τε­λού­νται οι αστέ­ρες. Παρα­τη­ρούν ότι τα μήκη κύμα­τος στο αστρι­κό φως είναι ελα­φρώς μετα­το­πι­σμέ­να. 

1929

O Χαμπλ δεί­χνει ότι υπάρ­χει άμε­ση σχέ­ση μετα­ξύ της απο­στα­σης ενός Γαλα­ξία και της ταχύ­τη­τάς του. Αυτό είναι γνω­στό ως Νόμος του Χαμπλ: Αν οι γαλα­ξί­ες απο­μα­κρύ­νο­νται τότε:

 ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΕΝΔΕΙΞΗ ΜΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΡΗΞΗΣ;

Η συνέ­χεια επί της οθό­νης…