Φυσι­κή Β’ Γυμνα­σί­ου

Σε αυτή τη σελί­δα μπο­ρείς να βρεις υλι­κό για τη Φυσι­κή Β Γυμνα­σί­ου. Συγκε­κρι­μέ­να παρου­σιά­σεις μαθη­μά­των, βιντε­ο­μα­θή­μα­τα και γενι­κά βίντεο σχε­τι­κά με τη φυσι­κή που διδά­σκε­ται σε αυτό το επί­πε­δο, φύλ­λα εργα­σί­ας για μάθη­μα στην τάξη ή εικο­νι­κό ή πραγ­μα­τι­κό εργα­στή­ριο, σημειώ­σεις θεω­ρί­ας και ασκή­σεις.

Το υλι­κό θα εμπλου­τί­ζε­ται διαρ­κώς.

φυσική β γυμνασίου

Εισα­γω­γι­κa…

Ο Γαλι­λαί­ος υπήρ­ξε μία από τις πιο εμβλη­μα­τι­κές φυσιο­γνω­μί­ες στην ιστο­ρία της επι­στή­μης. Το έργο του  υπήρ­ξε πρω­το­πο­ρια­κό. Τόλ­μη­σε να αμφι­σβη­τή­σει τις κρα­τού­σες αντι­λή­ψεις τις επο­χής του σε σχέ­ση με τη φυσι­κή φιλο­σο­φία. Εδώ μπο­ρείς να βρεις δύο ται­νί­ες σχε­τι­κές με τη ζωή και το έργο του.

Το σφάλ­μα μέτρη­σης είναι πάντα ένας «πονο­κέ­φα­λος» για το εργα­στή­ριο της φυσι­κής; Πού οφεί­λο­νται τα σφάλ­μα­τα μέτρη­σης;

Φυσι­κά μεγέ­θη — μονά­δες μέτρη­σης

Φυσι­κά μεγέ­θη, μέτρη­ση, μονά­δες μέτρη­σης

Μeτρη­ση oγκου

Πώς μπο­ρείς να μετρή­σεις τον όγκο μιας ποσό­τη­τας υγρού ή ενός στε­ρε­ού με ακα­νό­νι­στο σχή­μα; Στη διά­θε­σή σου έχεις έναν ογκο­με­τρι­κό κύλιν­δρο, διά­φο­ρα υγρά, όπως νερό οινό­πνευ­μα και λάδι και μια μικρή πέτρα ή ένα κομ­μά­τι πλα­στε­λί­νης. Εδώ θα βρεις ένα φύλ­λο εργα­σί­ας για τη μέτρη­ση του όγκου στο εργα­στή­ριο.

H έννοια “πυκνό­τη­τα” των υγρών και στε­ρε­ών σωμά­των, όπως παρου­σιά­ζε­ται στο εργα­στή­ριο φυσι­κών επι­στη­μών του σχο­λεί­ου.

Κινη­μα­τι­κή

Κίνη­ση, θέση, μετα­τό­πι­ση, διά­στη­μα, μέση αριθ­μη­τι­κή ταχύ­τη­τα

Περι­γρα­φh της κiνη­σης

Παρου­σί­α­ση εκπαι­δευ­τι­κού υλι­κού (θεω­ρία και φύλ­λο εργα­σί­ας) για την εισα­γω­γή των φυσι­κών μεγε­θών που είναι απα­ραί­τη­τα για τη μελέ­τη και περι­γρα­φή της κίνη­σης. Εδώ μπο­ρείς να βρεις μια παρου­σί­α­ση σχε­τι­κή με την έννοια της θέσης. 

Εδώ μπο­ρείς να βρεις μια παρου­σί­α­ση σχε­τι­κή με τις έννοιες μήκος δια­δρο­μής (διά­στη­μα), μετα­τό­πι­ση, της χρο­νι­κή στιγ­μή και χρο­νι­κή διάρ­κεια (χρο­νι­κό διά­στη­μα).

Εφαρ­μο­γές για την εμπέ­δω­ση των φυσι­κών μεγε­θών της θέσης, της μετα­τό­πι­σης και του δια­στή­μα­τος καθώς και της έννοιας της τρο­χιάς, σχε­τι­κό animation και ηλε­κτρο­νι­κό quiz επα­νά­λη­ψης. 

The turtle goes round: μια άσκη­ση για τη μετα­τό­πι­ση και το διά­στη­μα. 

η εννοια τησ ταχυ­τη­τασ

Σε αυτό το μάθη­μα θα συνα­ντή­σεις τις έννοιες της μέσης και της στιγ­μιαί­ας αριθ­μη­τι­κής ταχύ­τη­τας. Θα βρεις θεω­ρία, ασκή­σεις και ένα μικρό animation video.

Μέση ταχύ­τη­τα: Δύο φύλ­λα εργα­σί­ας δρα­στη­ριο­τή­των για τη βιω­μα­τι­κή διδα­σκα­λία της έννοιας της ταχύ­τη­τας εντός ή εκτός εργα­στη­ρί­ου. 

Μία εύκο­λη δρα­στη­ριό­τη­τα για την ταχύ­τη­τα στο φυσι­κό και ανθρω­πο­γε­νές περι­βάλ­λον για τη Β Γυμνα­σί­ου. Μεγά­λες και μικρές ταχύ­τη­τες στον κόσμο μας και σχε­τι­κό φύλ­λο εργα­σί­ας. 

Ένα ανα­λυ­τι­κό φύλ­λο εργα­σί­ας που συνο­δεύ­ει το εργα­στή­ριο της ευθύ­γραμ­μης ομα­λής κίνη­σης, για το δεύ­τε­ρο κεφά­λαιο της φυσι­κής της Β Γυμνα­σί­ου. Πρό­κει­ται για τη γνω­στή άσκη­ση της φυσα­λί­δας του αέρα που δημιουρ­γεί­ται σε έναν κλει­στό σωλή­να και κινεί­ται όταν τον τοπο­θε­τού­με με κλί­ση ως προς το ορι­ζό­ντιο επί­πε­δο. Η φυσα­λί­δα απο­κτά στα­θε­ρή ταχύ­τη­τα (ορια­κή) αφού έχει δια­νύ­σει λίγα εκα­το­στά.

Ένα φύλ­λο εργα­σί­ας για την πραγ­μα­το­ποί­η­ση εργα­στη­ρια­κής άσκη­σης υπο­λο­γι­σμού της μέσης και της στιγ­μιαί­ας ταχύ­τη­τας στην καθη­με­ρι­νή γλώσ­σα, μιας μπί­λιας σε κεκλι­μέ­νο επί­πε­δο γλώσ­σα με τη χρή­ση φωτο­πυ­λών.. Είναι σχε­δια­σμέ­νη για μαθη­τές Β Γυμνα­σί­ου και απο­τε­λεί πρό­τα­ση για την εισα­γω­γή της μετα­βαλ­λό­με­νης κίνη­σης στο Γυμνά­σιο.

επα­να­λη­ψη στισ κινη­σεισ

Ένα παι­χνί­δι 23 ερω­τή­σε­ων κλει­στού τύπου με ανα­τρο­φο­δό­τη­ση για την επα­νά­λη­ψη βασι­κών εννοιών της κίνη­σης.

Δυνα­μι­κή

Δυνά­μεις, σχε­δί­α­ση δυνά­με­ων, συνι­στα­μέ­νη δυνά­με­ων, νόμοι του Νεύ­τω­να, μάζα και βάρος, Τρι­βή.

η εννοια τησ δυνα­μησ

Μία παρου­σί­α­ση για την έννοια «δύνα­μη», σημειώ­σεις θεω­ρί­ας και χρή­σι­μες προ­σο­μοιώ­σεις.

Ο νόμος του Hooke

Ένα εικο­νι­κό εργα­στή­ριο για τον νόμο του Hooke, με βάση την αντί­στοι­χη προ­σο­μοί­ω­ση στο PhET. Συνο­δεύ­ε­ται από φύλ­λο εργα­σί­ας. 

Στην ανάρ­τη­ση αυτή θα βρεις την αρχή λει­τουρ­γί­ας του δυνα­μό­με­τρου, λυμέ­να παρα­δείγ­μα­τα και ασκή­σεις.

Δύο σημα­ντι­κές δυνά­μεις στον κόσμο

Σε αυτή την ενό­τη­τα μπο­ρείς να βρεις υλι­κό σχε­τι­κό δύο σημα­ντι­κές δυνά­μεις στον κόσμο μας: το βάρος και την τρι­βή.

Ο δια­νυ­σμα­τι­κός χαρα­κτή­ρας της δύνα­μης

Η ενό­τη­τα αυτή είναι αφιε­ρω­μέ­νη στα βαθ­μω­τά (μονό­με­τρα) και στα δια­νυ­σμα­τι­κά μεγέ­θη, τις ιδιό­τη­τες και τις δια­φο­ρές τους.

Σε αυτή την ενό­τη­τα θα βρεις ένα ανα­λυ­τι­κό φύλ­λο εργα­σί­ας για τον τρό­πο με τον οποίο σχε­διά­ζου­με μία δύνα­μη. 

Σε αυτή την ενό­τη­τα θα μάθεις πώς μπο­ρού­με να συν­θέ­του­με δυνά­μεις που έχουν είτε ίδια είτε δια­φο­ρε­τι­κή διεύ­θυν­ση. 

Ισα­άκ Νεύ­των

Η δρα­στη­ριό­τη­τα αυτή έχει στό­χο να γνω­ρί­σεις έναν σπου­δαίο επι­στή­μο­να ο οποί­ος θεμε­λί­ω­σε την κλα­σι­κή μηχα­νι­κή: Τον Ισα­άκ Νεύ­τω­να

Ο πρώ­τος νόμος του Νεύ­τω­να για την κινη­ση

Πότε δύο ή περισ­σό­τε­ρες δυνά­μεις ισορ­ρο­πούν; Τι συμ­βαί­νει στην κίνη­ση ενός σώμα­τος όταν η συνι­στα­μέ­νη των δυνά­με­ων που ενερ­γούν σε αυτό είναι μηδέν; Εδώ θα βρεις στοι­χεία θεω­ρί­ας, δρα­στη­ριό­τη­τες και φύλ­λα εργα­σί­ας για τον πρώ­το νόμο του Νεύ­τω­να. 

Πότε ένα σώμα (υλι­κό σημείο) ισορ­ρο­πεί; Πώς συσχε­τί­ζε­ται η ισορ­ρο­πία και με τον πρώ­το νόμο του Νεύ­τω­να; Ας προ­σπα­θή­σου­με να περι­γρά­ψου­με την ισορ­ρο­πία ενός σώμα­τος με τη γλώσ­σα των μαθη­μα­τι­κών.

Ο δεύ­τε­ρος νόμος του Νεύ­τω­να για την κινη­ση

Πώς συν­δέ­ε­ται η δύνα­μη με τη μετα­βο­λή της ταχύ­τη­τας; Στα προη­γού­με­να μαθή­μα­τα δια­πί­στω­σες πως όταν η συνι­στα­μέ­νη των δυνά­με­ων που επι­δρούν σε ένα αντι­κεί­με­νο είναι μηδέν, τότε αυτό δια­τη­ρεί στα­θε­ρή την κινη­τι­κή του κατά­στα­ση. Τι συμ­βαί­νει όμως σε ένα σώμα, εφό­σον σε αυτό ασκού­νται δυνά­μεις των οποί­ων η συνι­στα­μέ­νη είναι δια­φο­ρε­τι­κή από το μηδέν;

Συχνά γίνε­ται σύγ­χυ­ση μετα­ξύ των εννοιών του βάρους και της μάζας. Παρό­λο που τα δύο αυτά φυσι­κά μεγέ­θη συσχε­τί­ζο­νται, είναι εντε­λώς δια­φο­ρε­τι­κά. 

Ο τρί­τος νόμος του Νεύ­τω­να (νόμος δρά­σης — αντί­δρα­σης)

Μία παρου­σί­α­ση, σημειώ­σεις θεω­ρί­ας και ασκή­σεις  του τρί­του νόμου του Νεύ­τω­να ή νόμου δρά­σης-αντί­δρα­σης για τη Β Γυμνα­σί­ου. 

Επα­νά­λη­ψη

Κάνε μια μικρή επα­νά­λη­ψη στις δυνά­μεις και τους νόμους του Νεύ­τω­να, παί­ζο­ντας ένα ευχά­ρι­στο παι­χνί­δι σωστού/λάθους. 

Στη δεύ­τε­ρη δρα­στη­ριό­τη­τα θα έχεις την ευκαι­ρία να παρα­κο­λου­θή­σεις τον πρώ­το «περί­πα­το» του ανθρώ­που στη σελή­νη και να κάνεις επα­νά­λη­ψη στους δύο πρώ­τους νόμους του Νεύ­τω­να. 

Εκπαι­δευ­τι­κό βίντεο animation για τους νόμους του Νεύ­τω­να από το TED-Ed.

Πίε­ση

Δυνά­μεις, σχε­δί­α­ση δυνά­με­ων, συνι­στα­μέ­νη δυνά­με­ων, νόμοι του Νεύ­τω­να, μάζα και βάρος, Τρι­βή.

Το φυσι­κό μέγε­θος “Πίε­ση”

Μία εισα­γω­γή στο φυσι­κό μέγε­θος της πίε­σης για την Β Γυμνα­σί­ου. Παρου­σί­α­ση εισα­γω­γι­κού μαθή­μα­τος, σημειώ­σεις θεω­ρί­ας και ασκή­σεις για την πίε­ση.

Επει­δή τα υγρά  και τα αέρια είναι εύπλα­στα, δίνουν την εντύ­πω­ση ότι δεν μπο­ρούν να ασκή­σουν μεγά­λες δυνά­μεις και πιέ­σεις.  Αν, για παρά­δειγ­μα, πιέ­σου­με με το δάχτυ­λο  μας την επι­φά­νεια του νερού που ηρε­μεί μέσα σε ένα ποτή­ρι, αυτό υπο­χω­ρεί με ελά­χι­στη πίε­ση.  Θα δού­με όμως ότι τα ρευ­στά σε κάποιες περι­πτώ­σεις μπο­ρούν  να ασκή­σουν τερά­στιες πιέ­σεις.

Υδρο­στα­τι­κή Πίε­ση

όταν ασκού­με δύνα­μη στο έμβο­λο μιας σύριγ­γας γεμά­της με νερό τότε δημιουρ­γεί­ται πίε­ση. Μετα­ξύ μας όμως, μέσα στη σύριγ­γα υπήρ­χε πίε­ση ακό­μα και προ­τού εμείς ασκή­σου­με δύνα­μη στο έμβο­λο! Αυτό μάλι­στα δεν ισχύ­ει μόνο στις σύριγ­γες αλλά και σε κάθε δοχείο με νερό στον πλα­νή­τη μας. Θα προ­σπα­θή­σου­με να ανα­κα­λύ­ψου­με που οφεί­λε­ται αυτή η πίε­ση και από ποιους παρά­γο­ντες εξαρ­τά­ται.

Αφού μάθα­με το φυσι­κό μέγε­θος της υδρο­στα­τι­κής πίε­σης, ήρθε η ώρα να εξε­τά­σου­με ορι­σμέ­να φαι­νό­με­να που οφεί­λο­νται σε αυτήν και έχουν ιδιαί­τε­ρο ενδια­φέ­ρον αλλά και πολ­λές εφαρ­μο­γές στη ζωή  μας. Ας δού­με για­τί τα φράγ­μα­τα χτί­ζο­νται έτσι ώστε το πάχος τους να αυξά­νε­ται προς τη βάση, για­τί το νερό ισορ­ρο­πεί στο ίδιο ύψος από τη βάση στα συγκοι­νω­νού­ντα δοχεία και πώς λει­τουρ­γούν τα υδρα­γω­γεία. 

Ατμο­σφαι­ρι­κή Πίε­ση

Η γη περι­βάλ­λε­ται από ένα τερά­στιο αέρι­νο κάλυ­μα: την ατμό­σφαι­ρα. Πρό­κει­ται για ένα μείγ­μα αερί­ων, τον γνω­στό μας ατμο­σφαι­ρι­κό αέρα. Ο αέρας είναι δια­φα­νής και ίσως αυτό μας δίνει την εντύ­πω­ση πως δεν έχει και ιδιαί­τε­ρη επί­δρα­ση στη ζωή μας. Κι όμως! Ο αέρας που μας περι­βάλ­λει έχει μάζα και από τη γη ασκεί­ται σε αυτόν η δύνα­μη του βάρους. Επο­μέ­νως, όπως συμ­βαί­νει με όλα τα ρευ­στά σώμα­τα, ασκεί πίε­ση σε κάθε επι­φά­νεια που βρί­σκε­ται μέσα σ’ αυτόν. Η πίε­ση αυτή ονο­μά­ζε­ται ατμο­σφαι­ρι­κή πίε­ση.

Άνω­ση — Πλεύ­ση

Η άνω­ση είναι η δύνα­μη που δέχε­ται ένα αντι­κεί­με­νο βυθι­σμέ­νο σε ένα ρευ­στό. Η κατα­νό­η­ση της άνω­σης είναι σημα­ντι­κή για πολ­λούς τομείς της φυσι­κής και της μηχα­νι­κής, από την κατα­σκευή πλοί­ων και αερο­πλά­νων μέχρι την ανά­πτυ­ξη υπο­βρυ­χί­ων και άλλων υπο­βρύ­χιων συσκευών.

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ

Βιντεο.

Ενέρ­γεια

Η έννοια της ενέρ­γειας, έργο στα­θε­ρής δύνα­μης, κινη­τι­κή ενέρ­γεια, δυνα­μι­κή ενέρ­γεια.

Έργο — Ενέρ­γεια

Η έννοια της ενρ­γειας είχε — και εξα­κο­λου­θεί να έχει — κομ­βι­κή σημα­σία για τη φυσι­κή. Σε αυτό το άρθρο γίνε­ται μια στοι­χειώ­δης εισα­γω­γή στην έννοια αυτή και στην έννοια του έργου στα­θε­ρής δύνα­μης η οποία απευ­θύ­νε­ται σε μαθη­τές Β’ και Γ’ Γυμνα­σί­ου.

Σε αυτό το άρθρο επι­χει­ρεί­ται μία εισα­γω­γή στην έννοια του έργου στα­θε­ρής δύνα­μης η οποία απευ­θύ­νε­ται σε μαθη­τές Β’ Γυμνα­σί­ου.

Η ενέρ­γεια εμφα­νί­ζε­ται με πολ­λές μορ­φές στον κόσμο που μας περι­βάλ­λει. Όμως μια προ­σε­κτι­κή ματιά μπο­ρεί να μας πεί­σει πως όλες τελι­κά ανά­γο­νται στις δύο θεμε­λιώ­δεις μορ­φές ενέρ­γειας: τη δυνα­μι­κή και την κινη­τι­κή. Εδώ θα επι­χει­ρή­σου­με μια σύντο­μη, εισα­γω­γι­κή παρου­σί­α­ση της κινη­τι­κής ενέρ­γειας.

Μάλ­λον γνω­ρί­ζεις πως δεν πρέ­πει ποτέ να κρε­μά­με βαριά αντι­κεί­με­να πάνω από το κρε­βά­τι μας. Για­τί; Μα διό­τι κάτι τέτοιο απο­τε­λεί μια δυνη­τι­κά επι­κίν­δυ­νη κατά­στα­ση. Μια κατά­στα­ση, δηλα­δή, που μπο­ρεί να μας βλά­ψει. Όμως μια «δυνη­τι­κή βλά­βη» για τη φυσι­κή δεν είναι παρά η δυνα­τό­τη­τα ενός σώμα­τος να προ­κα­λέ­σει μια αλλα­γή! Και βέβαια αυτή η δυνα­τό­τη­τα δεν είναι παρά η «κατο­χή» ενέρ­γειας! Τι είδους ενέρ­γεια πιστεύ­εις πως δια­θέ­τει ένα βαρύ κου­τί κρε­μα­σμέ­νο πάνω από το κρε­βά­τι σου και για­τί σε ανη­συ­χεί; Το αντι­κεί­με­νο μελέ­της μας αυτή τη φορά είναι η δυνα­μι­κή ενέρ­γεια!

Φυσι­κά… φυσι­κή!

Περί φυσι­κής, ανέ­μων και υδά­των…

Η καθη­με­ρι­νή μας εμπει­ρία δε συμ­φω­νεί πάντα με την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Πολύ συχνά δεν είναι τα φαι­νό­με­να που μας απα­τούν αλλά το ίδιο το μυα­λό μας.