Από τη Γη στη Σελήνη: Το χρονικό ενός μεγάλου ταξιδιού

ΣΤΑ ΠΡΟΘΥΡΑ ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ: ΑΠΟ ΤΗ ΓΗ ΣΤΗ ΣΕΛΗΝΗ 9

Καθώς τα κομ­μά­τια του δια­στη­μι­κού παζλ για την εξε­ρεύ­νη­ση της Σελή­νης έμπαι­ναν το ένα μετά το άλλο στη θέση τους, κυρί­ως με τις βελ­τιώ­σεις που θα έπρε­πε να γίνουν στην δια­στη­μο­συ­σκευή Apollo, χρεια­ζό­ταν όμως και κάτι ακό­μα: ο πανί­σχυ­ρος πύραυ­λος που θα μετέ­φε­ρε τους αστρο­ναύ­τες στη Σελή­νη. Οι απο­στο­λές Mercury και Gemini είχαν χρη­σι­μο­ποι­ή­σει στρα­τιω­τι­κούς πυραύ­λους, ειδι­κά δια­σκευα­σμέ­νους για το σκο­πό αυτό. Για την απο­στο­λή στη Σελή­νη όμως χρεια­ζό­ταν κάτι μεγα­λύ­τε­ρο και καλύ­τε­ρο. Ένας πύραυ­λος, με άλλα λόγια, απο­κλει­στι­κά σχε­δια­σμέ­νος για την εξε­ρεύ­νη­ση του Δια­στή­μα­τος.

Αυτός ήταν ο Saturn V, ένας πύραυ­λος τριών ορό­φων με ύψος που ξεπερ­νού­σε τα 110 μέτρα και βάρος 3.000 τόνων. Περισ­σό­τε­ρο από το 90% του συνο­λι­κού του βάρους ήταν καύ­σι­μα, τα οποία οι 5 μηχα­νές του πρώ­του ορό­φου κατα­νά­λω­ναν με ρυθ­μό 15 τόνων το δευ­τε­ρό­λε­πτο. Η απί­στευ­τη αυτή μηχα­νή, δημιούρ­γη­μα του Wernher von Braun και της ομά­δας του στο Κέντρο Δια­στη­μι­κών Πτή­σε­ων Marshall, βασι­ζό­ταν στις πανί­σχυ­ρες προ­ω­θη­τι­κές μηχα­νές F1 του πρώ­του ορό­φου και J2 του δευ­τέ­ρου, οι οποί­ες όταν βρί­σκο­νταν σε λει­τουρ­γία έστελ­ναν δονή­σεις στο έδα­φος που μπο­ρού­σαν να γίνουν αισθη­τές έως και 80 χιλιό­με­τρα μακριά.

Ο von Braun με τη γνω­στή γερ­μα­νι­κή του μεθο­δι­κό­τη­τα είχε σχε­διά­σει τους πυραύ­λους Saturn V με πολ­λα­πλές δικλεί­δες ασφα­λεί­ας, προ­χω­ρώ­ντας στο επό­με­νο βήμα ελέγ­χου μόνο αφού είχε εξα­ντλη­τι­κά ελέγ­ξει το προη­γού­με­νο. Αυτό βέβαια είχε και ένα μειο­νέ­κτη­μα καθώς με αυτό το ρυθ­μό η ανά­πτυ­ξη και κατα­σκευή του πυραύ­λου που θα μετέ­φε­ρε τον πρώ­το άνθρω­πο στη Σελή­νη θα καθυ­στε­ρού­σε πολύ. Ο George Mueller, Διευ­θυ­ντής Επαν­δρω­μέ­νων Δια­στη­μι­κών Πτή­σε­ων, συνει­δη­το­ποιώ­ντας ότι μ’ αυτούς τους ρυθ­μούς ο χρο­νι­κός ορί­ζο­ντας που είχε θέσει ο Πρό­ε­δρος Kennedy δεν θα ήταν αρκε­τός, πρό­τει­νε κάτι που έκα­νε τις τρί­χες της κεφα­λής του μεθο­δι­κού Γερ­μα­νού πυραυ­λι­κού επι­στή­μο­να να σηκω­θούν όρθιες. Του πρό­τει­νε να ελεγ­χθεί συνο­λι­κά ο πύραυ­λος μία και καλή, χωρίς προη­γου­μέ­νως να ελέγ­χε­ται διε­ξο­δι­κά το κάθε στά­διο κατα­σκευ­ής του ξεχω­ρι­στά. Για να είμα­στε δίκαιοι ο προ­σε­κτι­κός και συστη­μα­τι­κός von Braun, δεν είχε και τόσο άδι­κο. Χει­ρι­ζό­ταν ένα πανά­κρι­βο μηχά­νη­μα του οποί­ου η ισχύς ήταν συγκρί­σι­μη με αυτή μιας μικρής πυρη­νι­κής βόμ­βας. Χιλιά­δες εξαρ­τή­μα­τα θα έπρε­πε να λει­τουρ­γή­σουν στην εντέ­λεια και τερά­στιοι μηχα­νι­σμοί θα έπρε­πε να συγ­χρο­νι­στούν με ακρί­βεια δευ­τε­ρο­λέ­πτου.

Για να αντι­λη­φθεί­τε τα επί­πε­δα συγ­χρο­νι­σμού που ήσαν ανα­γκαία, αρκεί να σας πού­με ότι πριν από την εκτό­ξευ­ση ο πύραυ­λος συγκρα­τού­νταν στη πλατ­φόρ­μα απο­γεί­ω­σης από έναν τερά­στιο ατσά­λι­νο σκε­λε­τό, ο οποί­ος απο­τε­λού­νταν από εννέα εξί­σου μεγά­λα ατσά­λι­να «χέρια». Τα πέντε από αυτά έπρε­πε να παρα­μεί­νουν συν­δε­δε­μέ­να με το πύραυ­λο μέχρις ότου αυτός αρχί­σει να κινεί­ται. Ακρι­βώς κάτω από την πλατ­φόρ­μα εκτό­ξευ­σης είχαν κατα­σκευα­στεί τερά­στιες σήραγ­γες για να διο­χε­τεύ­ουν τα καυ­τά αέρια των μηχα­νών μακριά από τον πύρ­γο εκτό­ξευ­σης. Χωρίς τις σήραγ­γες, τα αέρια θα ανα­πη­δού­σαν προς τα πάνω και ο πύραυ­λος θα κατα­στρέ­φο­νταν. Άλλα 4 ατσά­λι­να χέρια συγκρα­τού­σαν τον πύραυ­λο στο έδα­φος μέχρι να απο­κτή­σει ακρι­βώς την σωστή ώθη­ση, και μόνο τότε θάπρε­πε να απα­γκι­στρω­θούν σε χρο­νι­κό διά­στη­μα που δεν υπε­ρέ­βαι­νε τα 50 χιλιο­στά του δευ­τε­ρο­λέ­πτου, αλλιώς ο πύραυ­λος θα υπο­χω­ρού­σε. Τα υπό­λοι­πα 5 «χέρια», καθέ­να εκ των οποί­ων ζύγι­ζε 20 με 30 τόνους θάπρε­πε τότε να απα­γκι­στρω­θούν εντός δευ­τε­ρο­λέ­πτων.

Με τέτοιου είδους απαι­τή­σεις στις 9 Νοεμ­βρί­ου 1967 έγι­νε η πρώ­τη πει­ρα­μα­τι­κή εκτό­ξευ­ση ενός Saturn V με τον κωδι­κό Apollo 4.

Στις 4 Απρι­λί­ου 1968 το Apollo 6 πραγ­μα­το­ποί­η­σε μια δεύ­τε­ρη δοκι­μα­στι­κή εκτό­ξευ­ση, χωρίς όμως την επι­τυ­χή κατά­λη­ξη της πρώ­της, σχε­τι­κά με την επί­δο­ση του Saturn V.

Οι νέοι πύραυ­λοι Saturn V είχαν δύο μόλις εκτο­ξεύ­σεις στο ενερ­γη­τι­κό τους ενώ και το Apollo 7, η πρώ­τη επαν­δρω­μέ­νη απο­στο­λή του προ­γράμ­μα­τος Apollo, χρη­σι­μο­ποί­η­σε για την εκτό­ξευ­σή της έναν παλαιό­τε­ρο τύπο Saturn. Εντού­τοις, αυτή η πρώ­τη επαν­δρω­μέ­νη απο­στο­λή του Apollo 7, με πλή­ρω­μα τους Wally Schirra, Don Eisele και Walter Cunningham, περισ­σό­τε­ρο από την όποια επι­στη­μο­νι­κή και τεχνο­λο­γι­κή συνει­σφο­ρά της στην συνο­λι­κή επι­τυ­χία του προ­γράμ­μα­τος Apollo, απο­τέ­λε­σε το καλύ­τε­ρο αντί­δο­το στο τραυ­μα­τι­σμέ­νο, από την κατα­στρο­φή του Apollo 1, ηθι­κό των επι­στη­μό­νων, των μηχα­νι­κών και των αστρο­ναυ­τών της NASA.