Από τη Γη στη Σελήνη: Το χρονικό ενός μεγάλου ταξιδιού

ΑΠΟΛΛΩΝ 11 — ΜΙΚΡΟ ΒΗΜΑ-ΓΙΓΑΝΤΙΟ ΑΛΜΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΓΗ ΣΤΗ ΣΕΛΗΝΗ 12

Στις 3 Ιου­λί­ου 1969 και καθώς το γιγά­ντιο ερπι­στριο­φό­ρο όχη­μα που μετέ­φε­ρε το Apollo 11 κινού­νταν αργά αλλά στα­θε­ρά προς τη Βάση Εκτό­ξευ­σης 39Α, η CIA πλη­ρο­φο­ρή­θη­κε ότι ο ρωσι­κός πύραυ­λος Ν1 είχε εκρα­γεί στο κοσμο­δρό­μιο Baikonur στη διάρ­κεια μιας προ­σο­μοί­ω­σης εκτό­ξευ­σης, βάζο­ντας ορι­στι­κό τέλος στα σχέ­δια των Σοβιε­τι­κών για την κατά­κτη­ση της Σελή­νης. Καθώς η πίε­ση προς την αμε­ρι­κά­νι­κη πλευ­ρά μειώ­θη­κε έτσι αισθη­τά, οι ιθύ­νο­ντες της NASA ανα­ρω­τή­θη­καν εάν θα ήταν σκό­πι­μο να επι­βρα­δύ­νουν τις προ­σπά­θειές τους. Είναι όμως όλα έτοι­μα. Εκτός αυτού, ακό­μα κι αν η απο­στο­λή του Apollo 11 απο­τύγ­χα­νε η NASA είχε ήδη εκπαι­δεύ­σει δύο ακό­μα πλη­ρώ­μα­τα και είχε ήδη κατα­σκευά­σει δύο επι­πλέ­ον πυραύ­λους Saturn. Απο­φά­σι­σαν λοι­πόν να προ­χω­ρή­σουν.

Ξημέ­ρω­νε η 16η Ιου­λί­ου του 1969 και εκα­το­ντά­δες χιλιά­δες θεα­τές έχουν ήδη κατα­κλύ­σει τις παρα­λί­ες και τους λόφους σε από­στα­ση ασφα­λεί­ας από την εξέ­δρα εκτό­ξευ­σης στο Δια­στη­μι­κό Κέντρο Kennedy στη Φλό­ρι­ντα. Την ίδια στιγ­μή εκα­το­ντά­δες εκα­τομ­μύ­ρια τηλε­θε­α­τές σε όλο τον κόσμο είχαν συντο­νί­σει τους δέκτες των τηλε­ο­ρά­σε­ών τους προ­κει­μέ­νου να παρα­κο­λου­θή­σουν τη μεγά­λη στιγ­μή της εκτό­ξευ­σης, που θα μετέ­φε­ρε τους αστρο­ναύ­τες Neil Armstrong, Michael Collins και Edwin “Buzz” Aldrin στη Σελή­νη. Βετε­ρά­νοι και οι τρεις τους των δια­στη­μι­κών απο­στο­λών Gemini, προ­ε­τοι­μά­ζο­νταν επί χρό­νια για την επι­κή αυτή δια­στη­μι­κή Οδύσ­σεια.

Με την επι­τυ­χή εκτό­ξευ­ση του Apollo 11 στις 9:32 (τοπι­κή ώρα) το πρωί της 16ης Ιου­λί­ου 1969, τα 20 και πλέ­ον χρό­νια του σκλη­ρού αντα­γω­νι­σμού μετα­ξύ της τότε Σοβιε­τι­κής Ένω­σης και των Ηνω­μέ­νων Πολι­τειών της Αμε­ρι­κής για την κατά­κτη­ση του Δια­στή­μα­τος, πλη­σί­α­ζαν προς το τέλος τους. Μόλις 12 λεπτά αργό­τε­ρα, το Apollo 11 εισήλ­θε σε τρο­χιά γύρω από τη Γη και αφού συμπλή­ρω­σε μιά­μι­ση περι­στρο­φές, οι μηχα­νές του τρί­του ορό­φου του πυραύ­λου ενερ­γο­ποι­ή­θη­καν δίνο­ντας την απα­ραί­τη­τη ώθη­ση στο δια­στη­μό­πλοιο για να κινη­θεί προς τη Σελή­νη.

Πλη­σιά­ζο­ντας τη Σελή­νη από τη σκο­τει­νή της πλευ­ρά στις 19 Ιου­λί­ου, το Apollo 11 εισήλ­θε σε τρο­χιά εκτε­λώ­ντας αρκε­τές περι­φο­ρές γύρω από τη Σελή­νη, που επέ­τρε­ψαν έτσι στους τρεις αστρο­ναύ­τες να παρα­τη­ρή­σουν το προ­ε­πι­λεγ­μέ­νο σημείο προ­σε­δά­φι­σης στο νότιο μέρος της Θάλασ­σας της Ηρε­μί­ας. Στις 20 Ιου­λί­ου, κι ενώ το Apollo 11 βρι­σκό­ταν ξανά στην σκο­τει­νή πλευ­ρά της Σελή­νης και 112 χιλιό­με­τρα πάνω από την επι­φά­νειά της, η σελη­νά­κα­τος με επι­βά­τες και χει­ρι­στές τον Armstrong και τον Aldrin, απο­συν­δέ­θη­κε από το Columbia ξεκι­νώ­ντας τη κάθο­δό της προς τη Σελή­νη.

Πίσω στο Χιού­στον, στο Κέντρο Ελέγ­χου, ο νεα­ρός Steve Bales, υπεύ­θυ­νος του ελέγ­χου πτή­σης, συνει­δη­το­ποί­η­σε ότι η ταχύ­τη­τα της σελη­να­κά­του υπε­ρέ­βαι­νε την ενδε­δειγ­μέ­νη κατά 21 χιλιό­με­τρα την ώρα. Έχο­ντας ήδη προ­σπε­ρά­σει το προ­ε­πι­λεγ­μέ­νο σημείο προ­σε­δά­φι­σης, ο υπο­λο­γι­στής, που ήλεγ­χε την κάθο­δο της σελη­να­κά­του φαί­νο­νταν ότι την οδη­γού­σε προς μία περιο­χή κοντά σε ένα μεγά­λο κρα­τή­ρα, διά­σπαρ­τη από μεγά­λους βρά­χους.

Με τη βοή­θεια του Aldrin ως πλοη­γού, ο Armstrong ανέ­λα­βε τον έλεγ­χο της δια­στη­μο­συ­σκευ­ής χει­ρο­κί­νη­τα. Μήπως όμως ήταν πλέ­ον αργά; Η οθό­νη πλο­ή­γη­σης ανα­βο­σβή­νει προει­δο­ποι­η­τι­κά ότι τα καύ­σι­μα δεν αρκούν για περισ­σό­τε­ρα από 60 δευ­τε­ρό­λε­πτα πτή­σης ενώ το σκά­φος εξα­κο­λου­θεί να βρί­σκε­ται 30 με 40 μέτρα πάνω από την επι­φά­νεια της Σελή­νης. Με καύ­σι­μα λιγό­τε­ρα των 30 δευ­τε­ρο­λέ­πτων πτή­σης η σελη­νά­κα­τος του Apollo 11 είχε προ­σπε­ρά­σει το προ­ε­πι­λεγ­μέ­νο σημείο προ­σε­δά­φι­σης κατά 7 περί­που χιλιό­με­τρα. Κι ενώ η αγω­νία στο Κέντρο Έλεγ­χου πίσω στη Γη είχε κορυ­φω­θεί, στις 16:17 ώρα Χιού­στον, της 20ης Ιου­λί­ου, ακού­στη­κε επι­τέ­λους η φωνή του Aldrin να ενη­με­ρώ­νει: «Χιού­στον, εδώ η Βάση της Ηρε­μί­ας. Ο Αετός προ­σε­δα­φί­στη­κε.» (Houston, Tranquility Base here, the Eagle has landed.) Η σελη­νά­κα­τος, έχο­ντας εξα­ντλή­σει σχε­δόν όλα της τα καύ­σι­μά, περ­νού­σε στην Ιστο­ρία ως η πρώ­τη που μετέ­φε­ρε συναν­θρώ­πους μας σε ένα άλλο ουρά­νιο σώμα του Ηλια­κού μας Συστή­μα­τος.

Στην Ουά­σιγ­κτον τα ρολό­για έδει­χναν 4 λεπτά πριν από τις 11 το βρά­δυ της 20ής Ιου­λί­ου και στην Αθή­να σχε­δόν 5:00 το πρωί της άλλης ημέ­ρας. Αλλά παντού, σχε­δόν σε ολό­κλη­ρο τον πλα­νή­τη μας, ό,τι ώρα κι αν ήταν, ο κόσμος ήταν κολ­λη­μέ­νος στις τηλε­ο­ρά­σεις ή τα ραδιό­φω­να που περιέ­γρα­φαν την πρώ­τη κάθο­δο του ανθρώ­που στην επι­φά­νεια της Σελή­νης. Εκεί­νο το βρά­δυ της 20ής Ιου­λί­ου 1969, πάνω στη σκο­νι­σμέ­νη επι­φά­νεια της Σελή­νης, απο­τυ­πώ­θη­κε για πρώ­τη φορά ένα ανθρώ­πι­νο χνά­ρι που έγι­νε το σύμ­βο­λο «ενός τερά­στιου άλμα­τος για την ανθρω­πό­τη­τα», πέντε μήνες νωρί­τε­ρα από τον στό­χο που είχε θέσει ο Κέν­νε­ντυ πριν από 8 χρό­νια.

Στη συνέ­χεια, και για τις επό­με­νες τρεις περί­που ώρες, οι Armstrong και Aldrin ασχο­λή­θη­καν με το επι­στη­μο­νι­κό τμή­μα της απο­στο­λής τους, συλ­λέ­γο­ντας δείγ­μα­τα χώμα­τος και πετρω­μά­των της σελη­νια­κής επι­φά­νειας, παίρ­νο­ντας φωτο­γρα­φί­ες κλπ. Κατά­κο­ποι πλέ­ον, επέ­στρε­ψαν στην σελη­νά­κα­το για να ξεκου­ρα­στούν και να ανα­κτή­σουν τις δυνά­μεις τους για το ταξί­δι της επι­στρο­φής. Επτά περί­που ώρες αργό­τε­ρα το Κέντρο Ελέγ­χου στο Χιού­στον τους ξυπνά­ει, προ­κει­μέ­νου να ξεκι­νή­σουν τις προ­ε­τοι­μα­σί­ες της επι­στρο­φής.

Στις 20:54 το άνω μέρος της σελη­να­κά­του εκτο­ξεύ­ε­ται από την επι­φά­νεια της Σελή­νης μετα­φέ­ρο­ντας τους δύο αστρο­ναύ­τες και 21,5 κιλά σελη­νια­κών δειγ­μά­των, κατευ­θυ­νό­με­νοι προς το σκά­φος του Columbia. Οι Armstrong και Aldrin, εκτός από ορι­σμέ­να επι­στη­μο­νι­κά όργα­να, άφη­σαν στην επι­φά­νεια της Σελή­νης μια αμε­ρι­κα­νι­κή σημαία και μια επι­γρα­φή με τις υπο­γρα­φές των τριών αστρο­ναυ­τών και του τότε προ­έ­δρου Richard Nixon (1913−1994), που σε ελεύ­θε­ρη μετά­φρα­ση έγρα­φε: «Εδώ, άνθρω­ποι από τον πλα­νή­τη Γη για πρώ­τη φορά πάτη­σαν το πόδι τους στη Σελή­νη, τον Ιού­λιο του 1969 μ.Χ. Ήλθα­με ειρη­νι­κά και εξ ονό­μα­τος ολό­κλη­ρης της ανθρω­πό­τη­τας».

Καθώς η σελη­νά­κα­τος του «Apollo 11» επέ­στρε­φε με ασφά­λεια στη Σελη­νια­κή της τρο­χιά, η NASA γνώ­ρι­ζε ότι ένα αντα­γω­νι­στι­κό δια­στη­μό­πλοιο είχε ένα άδο­ξο τέλος. Μία αυτό­μα­τη Σοβιε­τι­κή δια­στη­μο­συ­σκευή είχε ήδη κατα­στρα­φεί στη Σελη­νια­κή επι­φά­νεια καθώς οι αστρο­ναύ­τες του «Apollo 11» προ­σε­δα­φί­ζο­νταν ομα­λά πάνω της. Λίγοι μόνο γνώ­ρι­ζαν τότε ότι και οι Σοβιε­τι­κοί προ­σπα­θού­σαν να κάνουν το ίδιο. Η επι­στρο­φή των αστρο­ναυ­τών στη Γη έγι­νε στις 24 Ιου­λί­ου με την προ­σθα­λάσ­σω­ση του Apollo 11 στο βόρειο Ειρη­νι­κό ωκε­α­νό, 2.660 χιλιό­με­τρα ανα­το­λι­κά της νήσου Wake. Τους περι­συ­νέ­λε­ξε το αερο­πλα­νο­φό­ρο USS Hornet, μέσα στο οποίο βρι­σκό­ταν και ο ίδιος ο πρό­ε­δρος Nixon για να υπο­δε­χτεί τους τρεις ήρω­ες.

Έχει ενδια­φέ­ρον να σημειω­θεί εδώ ότι στο Εθνι­κό Αρχείο στην Ουά­σιγ­κτον υπάρ­χει ένα υπό­μνη­μα με τίτλο «Σε περί­πτω­ση κατα­στρο­φής στη Σελή­νη» και ημε­ρο­μη­νία 18 Ιου­λί­ου 1969. Το μνη­μό­νιο αυτό είχε προ­ε­τοι­μα­στεί προ­κει­μέ­νου να δια­βα­στεί από τον πρό­ε­δρο Nixon μπρο­στά στην τηλε­ό­ρα­ση στην απευ­κταία περί­πτω­ση που οι τρεις αστρο­ναύ­τες για κάποιον λόγο δεν θα μπο­ρού­σαν να επι­στρέ­ψουν από τη Σελή­νη. Όπως είχε απο­φα­σι­στεί τότε μετά την ανα­κοί­νω­ση αυτή, όλες οι ραδιο­ε­πι­κοι­νω­νί­ες με το Apollo 11 θα στα­μα­τού­σαν άμε­σα. Καθώς δεν υπήρ­χαν εναλ­λα­κτι­κά σχέ­δια διά­σω­σης, οι τρεις αστρο­ναύ­τες θα παρέ­με­ναν αιχ­μά­λω­τοι στη Σελή­νη περι­μέ­νο­ντας να πεθά­νουν, ενώ η επι­μνη­μό­συ­νος δέη­ση θα γινό­ταν με τον ίδιο τρό­πο που γίνο­νται παρό­μοιες τελε­τές σε περί­πτω­ση θανά­του εν πλω. Δεν χρειά­ζε­ται φυσι­κά να πού­με ότι το μνη­μό­νιο δεν χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε ποτέ και η δια­στη­μι­κή απο­στο­λή Apollo 11 παρέ­μει­νε στην ιστο­ρία ως η πρώ­τη που μετέ­φε­ρε τον άνθρω­πο σ’ ένα άλλο ουρά­νιο σώμα του Ηλια­κού μας Συστή­μα­τος, εκτός της Γης.

Το σήμα της απο­στο­λής του Apollo 11. Ο Νηλ Άρμ­στρονγκ ως διοι­κη­τής της απο­στο­λής είχε τον πρώ­το λόγο για την δια­μόρ­φω­ση του σήμα­τος της απο­στο­λής του Απόλ­λων 11. Θέλω να υπο­γραμ­μί­σω εδώ ότι σε όλα τα σήμα­τα των δια­φό­ρων απο­στο­λών στο παρελ­θόν και μέχρι σήμε­ρα όλα τα σήμα­τα αυτά περι­λάμ­βα­ναν τα ονό­μα­τα των αστρο­ναυ­τών που συμ­με­τεί­χαν στη κάθε απο­στο­λή. Ο Άρμ­στρονγκ όμως θέλο­ντας να δεί­ξει ότι στην απο­στο­λή αυτή οι τρεις τους έφτα­σαν στη Σελή­νη ως εκπρό­σω­ποι της ανθρω­πό­τη­τας δεν έβα­λε κανέ­να όνο­μα! Σημειώ­στε επί­σης ότι ο αετός κρα­τά­ει στα νύχια του ένα κλά­δο ελιάς κι όχι τα συνη­θι­σμέ­να πολε­μο­χα­ρή δια­φό­ρων απει­κο­νί­σε­ων της ισχύ­ος της Αμε­ρι­κής! “…ήρθα­με εν ειρή­νη εκ μέρους της ανθρω­πό­τη­τας.”

Οι αστρο­ναύ­τες Neil Armstrong, Michael Collins και Edwin “Buzz” Aldrin βετε­ρά­νοι και οι τρεις τους των δια­στη­μι­κών απο­στο­λών Gemini, προ­ε­τοι­μά­ζο­νταν επί χρό­νια για την επι­κή αυτή δια­στη­μι­κή Οδύσ­σεια.

Με κατεύ­θυν­ση προς το δια­στη­μό­πλοιο.

Μερι­κές θέσεις μακριά από εκεί που καθό­μουν (στις κερ­κί­δες των εκπρο­σώ­πων ΜΜΕ) βρί­σκο­νταν και ο Norman Mailer (1923−2007) που είχε ανα­λά­βει να γρά­ψει μία σει­ρά άρθρων για το περιο­δι­κό “LIFE” τα οποία έγι­ναν αργό­τε­ρα ένα από τα ωραιό­τε­ρα βιβλία για το θέμα με τίτλο “Moonfire” [;Όπως γρά­φτη­κε αργό­τε­ρα “If Norman Mailer’s extraordinary narrative about the Apollo 11 mission doesn’t turn you on to space exploration, I don’t know what will.”]

Με την επι­τυ­χή εκτό­ξευ­ση του Apollo 11 στις 9:32 (τοπι­κή ώρα) το πρωί της 16ης Ιου­λί­ου 1969, τα 20 και πλέ­ον χρό­νια του σκλη­ρού αντα­γω­νι­σμού μετα­ξύ της τότε Σοβιε­τι­κής Ένω­σης και των Ηνω­μέ­νων Πολι­τειών της Αμε­ρι­κής για την κατά­κτη­ση του Δια­στή­μα­τος, πλη­σί­α­ζαν προς το τέλος τους.

Η θέση μου στις κερ­κί­δες για τους εκπρο­σώ­πους των ΜΜΕ.

Η εκτό­ξευ­ση του Apollo 11 έγι­νε στις 9:32 (τοπι­κή ώρα) το πρωί της 16ης Ιου­λί­ου 1969.

Ο πρώ­τος όρο­ο­φος του Saturn V απο­χω­ρί­ζε­ται από το όλο σύμπλεγ­μα 2,5 περί­που λεπτά μετά την εκτό­ξευ­ση αφού έχει κατα­να­λώ­σει το 90% των καυ­σί­μων του με ρυθ­μό 15 τόνων κάθε δευ­τε­ρό­λε­πτο.

Η τρο­χιά που ακο­λού­θη­σαν οι απο­στο­λές του Apollo προς την Σελή­νη για να δια­σχί­σουν τις Ζώνες Βαν Άλλεν

Οι αστρο­ναύ­τες Charles Duke, James Lovell και Fred Haise στο κέντρο ελέγ­χου στο Χιού­στον στη διάρ­κεια της καθό­δου της Σελη­να­κά­του του Apollo 11.

Το Κέντρο Τύπου στο Δια­στη­μι­κό Κέντρο του Χιού­στον.

Με τα παι­διά του τρί­του αστρο­ναύ­τη Michael Collins, ο οποί­ος παρέ­μει­νε στον θαλα­μί­σκο σε τρο­χιά γύρω από την Σελή­νη.

Στις 20 Ιου­λί­ου 1969, κι ενώ το Apollo 11 βρι­σκό­ταν ξανά στην σκο­τει­νή πλευ­ρά της Σελή­νης και 112 χιλιό­με­τρα πάνω από την επι­φά­νειά της, η σελη­νά­κα­τος με επι­βά­τες και χει­ρι­στές τον Armstrong και τον Aldrin, απο­συν­δέ­θη­κε από το Columbia ξεκι­νώ­ντας τη κάθο­δό της προς τη Σελή­νη.

Σε ύψος 95 χιλιο­μέ­τρων πάνω από την επι­φά­νεια ο τρί­τος αστρο­ναύ­της Michael Collins γυρ­νού­σε σε τρο­χιά γύρω από τη Σελή­νη εκτε­λώ­ντας μία σει­ρά δικών του πει­ρα­μά­των και ερευ­νών, ενώ οι σύντρο­φοί του πάνω στη Σελή­νη γνώ­ρι­ζαν καλά οτι χωρίς αυτόν δεν θα υπήρ­χε γι’ αυτούς επι­στρο­φή στη Γή.

Το σημείο της προ­σε­δά­φι­σης του Apollo 11

Στην Ουά­σιγ­κτον τα ρολό­για έδει­χναν 4 λεπτά πριν από τις 11 το βρά­δυ της 20ής Ιου­λί­ου και στην Αθή­να σχε­δόν 5:00 το πρωί της άλλης ημέ­ρας. Αλλά παντού, σχε­δόν σε ολό­κλη­ρο τον πλα­νή­τη μας, ό,τι ώρα κι αν ήταν, ο κόσμος ήταν κολ­λη­μέ­νος στις τηλε­ο­ρά­σεις ή τα ραδιό­φω­να που περιέ­γρα­φαν την πρώ­τη κάθο­δο του ανθρώ­που στην επι­φά­νεια της Σελή­νης. Εκεί­νο το βρά­δυ της 20ής Ιου­λί­ου 1969, πάνω στη σκο­νι­σμέ­νη επι­φά­νεια της Σελή­νης, απο­τυ­πώ­θη­κε για πρώ­τη φορά ένα ανθρώ­πι­νο χνά­ρι που έγι­νε το σύμ­βο­λο «ενός τερά­στιου άλμα­τος για την ανθρω­πό­τη­τα», πέντε μήνες νωρί­τε­ρα από τον στό­χο που είχε θέσει ο Κέν­νε­ντυ πριν από 8 χρό­νια.

H κάθο­δος του Buzz Aldrin στην επι­φά­νεια της Σελή­νης

Ο Buzz Aldrin, o δεύ­τε­ρος άνθρω­πος που περ­πά­τη­σε στην επι­φά­νεια της Σελή­νης .

Για τρεις περί­που ώρες, οι Armstrong και Aldrin ασχο­λή­θη­καν με το επι­στη­μο­νι­κό τμή­μα της απο­στο­λής τους, συλ­λέ­γο­ντας δείγ­μα­τα χώμα­τος και πετρω­μά­των της σελη­νια­κής επι­φά­νειας, παίρ­νο­ντας φωτο­γρα­φί­ες κλπ.

Η τηλε­ό­ρα­ση στο Κέντρο­Τύ­που του Δια­στη­μι­κού Κέντρου στο Χιού­στον δεί­χνει τις δρα­στη­ριό­τη­τες των αστρο­ναυ­τών απ’ ευθεί­ας από την επι­φά­νεια της Σελή­νης.

Στις 20:54 της 21ης Ιου­λί­ου το άνω μέρος της σελη­να­κά­του εκτο­ξεύ­ε­ται από την επι­φά­νεια της Σελή­νης μετα­φέ­ρο­ντας τους δύο αστρο­ναύ­τες και 21,5 κιλά σελη­νια­κών δειγ­μά­των, κατευ­θυ­νό­με­νοι προς το σκά­φος του Columbia. Την φωτο­γρα­φία τρά­βη­ξε ο Μάικλ Κόλινσ απ΄΄ο τον θαλα­μί­σκο και περι­λαμ­βά­νει ΄πολους τους ανθρώ­που που υπήρ­χαν τότε στη Γη εκτός από τον ίδιο! Για σκε­φτεί­τε το!

Το 2011 οι φωτο­γρα­φι­κές μηχα­νές του Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) της NASA κατέ­γρα­ψε την περιο­χή προ­σε­δά­φι­σης του Apollo 11 και τα χνά­ρια των αστρο­ναυ­τών που θα μεί­νουν αναλ­λοί­ω­τα ακό­μη και μετά από ένα εκα­τομ­μύ­ριο χρό­νια.

Οι Armstrong και Aldrin, εκτός από ορι­σμέ­να επι­στη­μο­νι­κά όργα­να, άφη­σαν στην επι­φά­νεια της Σελή­νης μια αμε­ρι­κα­νι­κή σημαία και μια επι­γρα­φή με τις υπο­γρα­φές των τριών αστρο­ναυ­τών και του τότε προ­έ­δρου Richard Nixon (1913−1994), που σε ελεύ­θε­ρη μετά­φρα­ση έγρα­φε: «Εδώ, άνθρω­ποι από τον πλα­νή­τη Γη για πρώ­τη φορά πάτη­σαν το πόδι τους στη Σελή­νη, τον Ιού­λιο του 1969 μ.Χ. Ήλθα­με ειρη­νι­κά και εξ ονό­μα­τος ολό­κλη­ρης της ανθρω­πό­τη­τας».

Σχη­μα­τι­κή ανα­πα­ρά­στα­ση της απο­στο­λής του Apollo 11 από τη Γη στη Σελή­νη

Η επι­στρο­φή των αστρο­ναυ­τών στη Γη έγι­νε στις 24 Ιου­λί­ου με την προ­σθα­λάσ­σω­ση του Apollo 11 στο βόρειο Ειρη­νι­κό ωκε­α­νό, 2.660 χιλιό­με­τρα ανα­το­λι­κά της νήσου Wake. Τους περι­συ­νέ­λε­ξε το αερο­πλα­νο­φό­ρο USS Hornet, στο οποίο βρι­σκό­ταν και ο ίδιος ο πρό­ε­δρος Nixon για να υπο­δε­χτεί τους τρεις ήρω­ες.