Μήνας: Δεκέμβριος 2020

Ανθρώπινα κύτταρα

Ξενά­γη­ση στο μικρο­σκο­πι­κό κόσμο του κυτ­τά­ρου

Η ανα­κά­λυ­ψη του μικρο­σκο­πί­ου άνοι­ξε την πόρ­τα σε έναν μικρο­σκο­πι­κό, πολύ­πλο­κο και θαυ­μα­στό κόσμο, αυτόν του κυτ­τά­ρου. Οτι­δή­πο­τε βλέ­πει και αντι­λαμ­βά­νε­ται ένας άνθρω­πος εξαρ­τά­ται άμε­σα από την αισθη­τη­ρια­κή του αντί­λη­ψη, από τον τρό­πο δηλα­δή που ο εγκέ­φα­λός του είναι φτιαγ­μέ­νος να αντι­λαμ­βά­νε­ται τα μηνύ­μα­τα που του στέλ­νει το σύμπαν. Έτσι, παρό­λο που ο εγκέ­φα­λος αυτός…
Read more

Διαμαντένιος πλανήτης

«Lucy», ένα δια­μά­ντι στον ουρα­νό…

Δια­βά­ζο­ντας πρώ­τη φορά για την Lucy, μου ήρθε στο νου το «Μαγι­κό Λυχνά­ρι του Αλα­ντίν», όπου το λυχνά­ρι έπρε­πε να το πάρει κάποιος με αδα­μά­ντι­νο χαρα­κτή­ρα και καθα­ρή ψυχή. Ίσως όχι και τόσο άτο­πο, μιας και… τα μυστή­ρια του κόσμου μοιά­ζουν να συνα­ντώ­νται στη βάση του. Στην Lucy, λοι­πόν, εδρά­ζε­ται το μεγα­λύ­τε­ρο δια­μά­ντι που παρα­τη­ρή­θη­κε…
Read more

Ο μικρόκοσμος του κυττάρου

Μια ματιά στον μικρό­κο­σμο του κυτ­τά­ρου

Πώς μοιά­ζει, αλή­θεια, η εικό­να του κυτ­τά­ρου όταν βου­τά­με στον μικρό­κο­σμό του, με τη βοή­θεια ενός ηλε­κτρο­νι­κού μικρο­σκο­πί­ου; «Σκα­λί­ζο­ντας» στα προ­πλά­σμα­τα της βιο­λο­γί­ας του εργα­στη­ρί­ου, ανα­κά­λυ­ψα ένα σετ με φωτο­γρα­φί­ες ζωι­κών και φυτι­κών κυτ­τά­ρων. Το πρό­βλη­μα ήταν πως δεν μπο­ρού­σαν να χρη­σι­μο­ποι­η­θούν ως είχαν, διό­τι οι οδη­γί­ες είναι γραμ­μέ­νες στα Αγγλι­κά.  Σκέ­φτη­κα, λοι­πόν, να τις…
Read more

Μεγάλη έκρηξη

Μεγά­λη έκρη­ξη — ένα μικρό χρο­νι­κό

Πώς φτά­σα­με στην Μεγά­λη Έκρη­ξη; Ας πάρου­με τα πράγ­μα­τα με τη σει­ρά… 1608 Το πρώ­το τηλε­σκό­πιο κατα­σκευά­ζε­ται στην Ολλαν­δι­κή κωμό­πο­λη Μίλ­ντελ­μπρουχ από δύο οπτι­κούς: τον Χανς Λιπερ­σέι και στον Ζακα­ρί­ας Γιάν­σεν. 1609 Δύο άνθρω­ποι, σε δια­φο­ρε­τι­κά σημεία της Ευρώ­πης, χρη­σι­μο­ποιούν το τηλε­σκό­πιο για αστρο­νο­μι­κές παρατηρήσεις:ο Άγγλος Αστρο­νό­μος Τόμας Χάριοτ και ο Ιτα­λός Γαλι­λαί­ος. 18ος αιώ­νας…
Read more

Γυναίκες επιστήμονες

Émilie du Châtelet

Η Émilie du Châtelet σε νεα­ρή ηλι­κία. «Αισθά­νο­μαι όλο το βάρος της προ­κα­τά­λη­ψης που τόσο μας απο­κλεί­ει, παγκο­σμί­ως, από τις επι­στή­μες. Κι είναι τόσο πολύ αντι­φα­τι­κό που με κατα­πλήσ­σει πάντα, όταν βλέ­πω πως ο νόμος μας επι­τρέ­πει να καθο­ρί­σου­με τη μοί­ρα των μεγά­λων εθνών, αλλά δε μας αφή­νει καμία θέση, κανέ­να δικαί­ω­μα στην εκπαί­δευ­ση για να…
Read more

Η πιο διάσημη εξίσωση

Η Βιο­γρα­φία της πιο διά­ση­μης εξί­σω­σης στον κόσμο

Η ται­νία — ντο­κι­μα­ντέρ που παρου­σιά­ζε­ται εδώ, βασί­ζε­ται στο βιβλίο του David Bodanis «Ε=mc2: A Biography of the World’s Most Famous Equation». Οι περισ­σό­τε­ροι άνθρω­ποι γνω­ρί­ζουν ότι η περί­φη­μη εξί­σω­ση του Αϊν­στάιν που συν­δέ­ει τη μάζα με την ενέρ­γεια είναι σημα­ντι­κή αλλά συνή­θως δεν γνω­ρί­ζουν το λόγο. Το βιβλίο επι­χει­ρεί μια προ­σέγ­γι­ση της εξί­σω­σης αυτής…
Read more

Εκπαι­δευ­τι­κές ται­νί­ες μιας άλλης επο­χής

Σε αυτό το άρθρο συγκε­ντρώ­θη­καν εκπαι­δευ­τι­κές ται­νί­ες μιας άλλης επο­χής. Η τέσ­σε­ρις πρώ­τες ται­νί­ες αφο­ρούν σε επί­δει­ξη πει­ρα­μά­των, δυστυ­χώς χωρίς ήχο, από τη δεκα­ε­τία του 1920. Η πέμ­πτη παρου­σιά­ζει διά­φο­ρα μετα­φο­ρι­κά μέσα. Η τελευ­ταία ται­νία, γυρι­σμέ­νη το 1944, παρου­σιά­ζει πρω­το­πο­ρια­κές ‑για την επο­­χή- οικια­κές ηλε­κτρι­κές συσκευ­ές, εξη­γώ­ντας τις βασι­κές αρχές λει­τουρ­γί­ας τους. Το συγκε­κρι­μέ­νο οπτι­κό…
Read more

Εργαστήριο χημείας

Εργα­στή­ριο χημεί­ας στις αρχές του 20ου αιώ­να

Εργα­στή­ριο χημεί­ας στη Σορ­βό­νη, Παρί­σι, γύρω στο 1900. Έρευ­νες ψυχο­λό­γων κατα­λή­γουν στο συμπέ­ρα­σμα πως οι επι­στή­μο­νες είναι πιο δημιουρ­γι­κοί όταν δου­λεύ­ουν μόνοι ή σε μικρές ομά­δες. Πηγή: New York Times

πεπτικό σύστημα

Το πεπτι­κό σύστη­μα του ανθρώ­που

Ποια δια­δρο­μή ακο­λου­θεί η τρο­φή στο «ταξί­δι» της μέσα στο ανθρώ­πι­νο σώμα; Ποια είναι τα όργα­να που βοη­θούν στην πρό­σλη­ψη, την επε­ξερ­γα­σία και την πέψη της τρο­φής; Σε αυτό το μάθη­μα θα βρεις πλη­ρο­φο­ρί­ες σχε­τι­κές με το ανθρώ­πι­νο πεπτι­κό σύστη­μα. ΨΗΦΙΑΚΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ 2.4 Η πρό­σλη­ψη ουσιών και η πέψη στον άνθρω­πο (ebooks.edu.gr) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Το…
Read more

Φωτοηλεκτρικό φαινόμενο

Το φωτοη­λε­κτρι­κό φαι­νό­με­νο

Η παρού­σα εργα­στη­ρια­κή άσκη­ση πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε με ομά­δα μαθη­τών της Β Λυκεί­ου, στα πλαί­σια των δημιουρ­γι­κών δρα­στη­ριο­τή­των του Λυκεί­ου. Με την εισα­γω­γή της Σύγ­χρο­νης Φυσι­κής στην ύλη των Πανελ­λη­νί­ων Εξε­τά­σε­ων, μπο­ρεί να φανεί χρή­σι­μη για τη βαθύ­τε­ρη κατα­νό­η­ση του φωτοη­λε­κτρι­κού φαι­νο­μέ­νου. Πρό­κει­ται για ένα σχε­τι­κά απλό, στην κατα­νό­η­σή του, φαι­νό­με­νο που δίνει την ευκαι­ρία να θιχτούν…
Read more